Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ,
«Μυστήριον ξένον ορώ και παράδοξον», ψάλλει η Εκκλησία μας, εκφράζοντας τη μεγάλη έκπληξη του κάθε ανθρώπου, μπροστά στο Μυστήριον της θείας Ενανθρωπήσεως. Η γέννηση του Θεανθρώπου δεν είναι μια γέννηση, όπως όλες οι άλλες γεννήσεις, που έχει γνωρίσει, διά μέσου των αιώνων, η ανθρωπότητα, καθώς αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στην ανθρώπινη Ιστορία.
Από τη μια, είναι «Μυστήριον», από την άλλη, είναι ένα πραγματικό γεγονός, καθώς ο Θεός - Λόγος γεννάται, γίνεται άνθρωπος, εισέρχεται στην ανθρώπινη Ιστορία, για να ανοίξει στον άνθρωπο έναν νέο δρόμο, τον δρόμο της επιστροφής του στον Θεό, τον δρόμο της τελειώσεως και της θεώσεως, τον οποίο είχε χάσει μετά την Πτώση.
Με βάση την ορθόδοξη Θεολογία, η Ενανθρώπιση του Αληθινού Θεού, διά του Θεανθρώπου, αποτέλεσε και αποτελεί το πιο νέο, από όλα τα νέα, στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς, για πρώτη φορά, ήλθε στον κόσμο ο Αληθινός Θεός, φανερώνοντας την Αλήθεια Του, όχι μόνον με τα άπειρα Θαύματα, που συνέβαιναν στη ζωή του, από τη σύλληψη και τη Γέννηση ως την Ανάστασή του, αλλά και με τη μεγάλη και ταπεινωτική ήττα που κατάφερε κατά του διαβόλου, διά της θανατώσεως του θανάτου, του μεγάλου του όπλου εναντίον του ανθρώπου.
Ο Χριστός, συνεπώς, που γεννάται στην Βηθλεέμ, αλλά, ταυτόχρονα, στις ψυχές όλων των πιστών, καθίσταται όχι μόνον ο Λυτρωτής της ανθρωπότητας αλλά και ο Νικητής του θανάτου, ο οποίος είχε καταντήσει να είναι ο φόβος και ο τρόμος όλων των ανθρώπων, σε όλες τις εποχές, όπως τονίζεται στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας μας: «Όντως φοβερότατον το του θανάτου Μυστήριον».
Ο Θεάνθρωπος ήλθε να λυτρώσει τους ανθρώπους από τη φθορά και τον θάνατο και να κάνει, ζωντανή και πραγματοποιήσιμη την ελπίδα τους να απαλλαχθούν από το μέγιστο των προβλημάτων τους.
Η Αποκάλυψη του Θεανθρώπου στους ανθρώπους είναι όντως ακατανόητο Μυστήριο, όπως Μυστήριο είναι και η νίκη Του κατά του θανάτου και η δωρεά της Αιωνίας Ζωής, που έχει μπει, διά του Θεανθρώπου, ως δυνατότητα στη ζωή των ανθρώπων.
Το κοσμοϊστορικό γεγονός της Θείας Απολυτρώσεως έχει οντολογική σχέση με την ύπαρξη του ανθρώπου και σηματοδοτεί, αποφασιστικά, το αιώνιο μέλλον του, καθώς, για πρώτη φορά, στο πρόσωπο του Θεανθρώπου αποκαλύφτηκε, στην ανθρώπινη ιστορία, ο ίδιος ο Θεός.
Ο Θεάνθρωπος, ερχόμενος στον κόσμο, ως αληθινός Θεός και αληθινός άνθρωπος, έδωσε τη δυνατότητα στην ανθρωπότητα να απαλλαχθεί από τους ψεύτικους Θεούς, που εφευρίσκονται, είτε μέσω φαντασιώσεων, είτε μέσω της ανθρώπινης επινόησης. Η Θεία Ενανθρώπιση, δεν ήταν ιδέα, δεν ήταν γέννημα του νου ή της φαντασίας, δεν αποτελούσε μια διανοητική εφεύρεση ενός ή πολλών Θεών για να απαντήσει στα υπερφυσικά αδιέξοδα ή ερωτήματα των ανθρώπων, όπως συνέβαινε, έως τότε, με τους φανταστικούς θεούς των διαφόρων θρησκειών του κόσμου, τους οποίους δεν είδε ποτέ κανείς.
Το Παιδίον της Βηθλεέμ, ο Ενανθρωπήσας Θεός, αποτελεί μια ιστορική πραγματικότητα που, όταν γεννήθηκε από την Παρθένο Μαρία, το είδαν και το προσκύνησαν οι Μάγοι και οι Ποιμένες, που, στη συνέχεια, ξενιτεύτηκε με τον Ιωσήφ και την Μητέρα Του Μαρία στην Αίγυπτο, που δίδαξε και θαυματούργησε, επί τρία συναπτά έτη, που θανατώθηκε πάνω στον Σταυρό, από τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους, που αναστήθηκε και αναλήφθηκε στους Ουρανούς, αφού πρώτα τον είδαν και μίλησαν μαζί Του οι μαθητές Του.
Ο εκ της Ναζαρέτ Ιησούς Χριστός, με άλλα λόγια, δεν είναι ένας Θεός, που γεννήθηκε στο μυαλό κάποιων ανθρώπων, αλλά ο Αποκαλυφθείς Αληθινός Θεός, που φανερώθηκε, ως πραγματικός Θεός και άνθρωπος, ενώπιον των ανθρώπων, που τον είδαν, τον άκουσαν και τον ψηλάφισαν με τα ίδια τους τα χέρια οι άνθρωποι (Α΄ Ιω., 1).
Ο Υιός του Θεού, γεννάται στον κόσμο, ως αληθινός Θεός και αληθινός άνθρωπος από αγάπη, για να δείξει στον άνθρωπο τον Αληθινό Θεό, τον Δημιουργό της αγάπης, που κατέρχεται στο ανθρώπινο γένος, που ταπεινώνεται και γίνεται αληθινός άνθρωπος, για να εξαφανίσει την απόσταση ανάμεσα στον Θεό και στον άνθρωπο.
Κάθε άνθρωπος επί της γης, που θέλει να κοινωνήσει με τον Ουράνιο Δημιουργό και Πατέρα του, τον Αληθινό Θεό, μπορεί τώρα να το πετύχει, μέσω του Θεανθρώπου.
Κάθε άνθρωπος, επίσης, που αναζητά το αληθινά θεϊκό και αιώνιο, δεν μπορεί να το βρει, ούτε στις θρησκείες, ούτε στις φιλοσοφικές κοσμοθεωρίες, παρά μόνον στην αληθινή θεϊκή παρουσία του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού, που είναι ο μόνος που μπορεί να δώσει, αληθινά, συνέχεια στην ανθρώπινη ύπαρξη, με την αιώνια ζωή και τη Θεία Μακαριότητα.
Η οντολογική λύπη και ο στεναγμός, που κυριαρχούσε στη ζωή του μεταπτωτικού ανθρώπου, που ζούσε μια ζωή χωρίς νόημα, χωρίς προοπτική και χωρίς ελπίδα ζωής αιωνίου, σταματά με την έλευση του Χριστού και μετατρέπεται σε οντολογική χαρά.
Με την Θεία Αποκάλυψη του Θεανθρώπου, η ανθρωπότητα γνωρίζει, πλέον, τον Αληθινό Θεό, που έρχεται και φέρνει αυτό που έλειπε από την ανθρώπινη ύπαρξη, δηλαδή την Καινή ζωή, τη ζωή της Αναστάσεως, τη ζωή που νικά και καταργεί την ισχύ του θανάτου και προσφέρει τη χαρά της Αναστάσεως και της Αιωνίου Ζωής, ό, τι πιο νέο και σημαντικό δόθηκε, ποτέ, στους ανθρώπους.
Οι άνθρωποι όλων των θρησκειών επιζητούσαν την επικοινωνία με τους Θεούς τους, τους οποίους, όμως, είχαν οι ίδιοι εφεύρει ή ορίσει ως Θεούς και τους οποίους ποτέ δεν είδαν, ούτε άκουσαν. Ζητούσαν, επίσης, μέσα από σπονδές και θυσίες, αφενός, την εύνοιά τους, για να μην τους τιμωρούν -καθώς τους φαντάζονταν να έχουν και αυτοί ανθρώπινα πάθη- και, αφετέρου, τη βοήθειά τους για να πετύχουν τους επίγειους στόχους τους.
Αντίθετα, ο Αληθινός Θεός των Χριστιανών κατέβηκε ο ίδιος, ομοιώθηκε με τη φύση μας και έγινε άνθρωπος, ενώ ήταν ταυτόχρονα και αληθινός Θεός, για να καταστεί, έτσι, η γέφυρα και η σκάλα, για να κατεβαίνει ο Θεός στον άνθρωπο και να ανεβαίνει ο άνθρωπος στον Θεό.
Ο Θεός των Χριστιανών κατέρχεται σε μας, ως Πατέρας, ως Λυτρωτής, ως Σωτήρας, για να δείξει την αγάπη και την ευσπλαχνία Του, ζητώντας, ταυτόχρονα, στη ζωή και στη διδασκαλία Του, προσωπική και αέναη επικοινωνία Θεού και ανθρώπου.
Ο γεννηθείς εκ της Παρθένου, Θεάνθρωπος, κατέβασε τον ουρανό στη γη και ανέβασε τη γη στον ουρανό. Έγινε, έτσι, ο Θεός άνθρωπος, για να κάνει τον άνθρωπο Θεό.
Όλα όσα πιστεύουν οι Χριστιανοί, όπως για παράδειγμα, η Αγία Τριάδα, ο Θεάνθρωπος, η γέννηση, η Σταύρωση, η Ανάσταση καθώς και ολόκληρη η ζωή και το έργο του Χριστού, αποτελούν «Μυστήριον ξένον», θαύμα παράδοξο και ανερμήνευτο.
Έτσι, τουλάχιστον, ερμηνεύει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος τη Θεία Γέννηση; «Ο Χριστός εσαρκώθη, νιώσετε αγαλλίαση, από χαρά και τρόμο. Από χαρά, εξ αιτίας της ελπίδας, από τρόμο, εξ αιτίας της αμαρτίας. Οι φυσικοί νόμοι καταλύονται. Ο ουράνιος κόσμος πρέπει να συμπληρωθεί. Ο Χριστός προστάζει, ας μην αντιστεκόμαστε.
Γεννήθηκε σε μας παιδίον, που ονομάζεται Αγγελιοφόρος μεγάλης θελήσεως (της θελήσεως του Πατρός). Ο Θεός φανερώνεται (αποκαλύπτεται), διά της γεννήσεως, λαμβάνει σώμα, προς χάριν μας, για να μας επαναφέρει στην υπαρξιακή μακαριότητα, από την οποία είχαμε απομακρυνθεί, εξ αιτίας της κακίας μας.
Για μας, το μήνυμα είναι ο ερχομός του Θεού στους ανθρώπους, για να έλθουμε ή, πιο σωστά, για να επανέλθουμε και να κατοικήσουμε κοντά στον Θεό, να ντυθούμε τον νέον άνθρωπο, αφού εγκαταλείψουμε τον παλαιό. Και, όπως έχουμε αποθάνει μαζί με τον Αδάμ, έτσι, ας ζήσουμε μαζί με τον Χριστό, ας γεννηθούμε μαζί του, ας συσταυρωθούμε μαζί Του, μιμούμενοι την Αγία Ζωή Του και σταυρώνοντας τα θανατερά πάθη μας, για να μπορούμε να συναναστηθούμε με την Αγία Ανάστασή Του».
τέλος σχολίων